Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rhagadiolus edulis & Kali australis

fotò
fotò
Ragadiolo(-manjadisso)

Rhagadiolus edulis

Asteraceae Compositae

Nom en français : Rhagadiole comestible.

Descripcioun :
Aquesto planto de l'an primo, proche de l'erbo-di-teté, trachis dins li relarg un pau fre en basso Prouvènço. Se recounèis eisa à si fru en estello caupu dins li bratèio alor que lou dóu cèntre èi croucu (fotò). Pèr la destria de Rhagadiolus stellatus, fau counta li branco d'estello (7 à 9 o 5 à 7 eici) e la descoupo di fueio.

Usanço :
La ragadiolo èi manjadisso, pèr eisèmple en ensalado. Se dis peréu qu'es aperitivo e diuretico.

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Rhagadiolus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Pelouso roucaiouso fresco - Ermas - Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Rhagadiolus edulis Gaertn., 1791

fotò
fotò
Sòudo

Kali australis

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.

Nom en français : Soude de Ruthénie.

Descripcioun :
Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).

Usanço :
La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.

Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Sansouiro - Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
CC
ges
R
C
ges
ges
ges

Rhagadiolus edulis & Kali australis

RR
R
R
C
C
RR
C
ges

Coumpara Ragadiolo(-manjadisso) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sòudo emé uno autro planto

fotò